Naast het selecteren op afstamming is het ook belangrijk te kijken welke bevruchtingsmogelijkheden er zijn van welke hengst. Er zijn drie manieren waarop een merrie bevrucht kan worden:
Alle drie de opties hebben voor- en nadelen, die we hieronder op een rijtje hebben gezet.
Inseminatie met vers sperma
Van verschillende hengsten in Nederland en in Duitsland wordt vers sperma afgenomen. Vers sperma blijft maar 24 tot 48 uur goed. Voor een succesvolle bevruchting moet het snel na afname bij de merrie worden ingebracht. De timing is dus heel belangrijk!
In alle gevallen koop je één dosis sperma, dat zo dicht mogelijk bij het moment van de eisprong moet worden ingebracht. Om te bepalen wanneer de eisprong er is, moet de merrie inwendig gescand worden door de dierenarts (vaak meerdere keren) en daar zijn extra kosten aan verbonden.
Meestal krijg je gratis nog een tweede dosis vers sperma als je merrie na de eerste keer niet drachtig blijkt te zijn, maar dan heb je nog wel dierenartskosten en reis- en verzendkosten voor de tweede keer. Plus dat je dan dus weer moet wachten tot de volgende cyclus.
Bevruchting met vers sperma kan op 3 manieren:
Het importeren van vers sperma uit Duitsland is best wel lastig. De hengsten van Haupt-und Landgestüt Marbach springen maar 4 keer per week, dus is vers sperma niet alle dagen beschikbaar. Men is daar vooral ingesteld op verzending binnen de landsgrenzen naar Duitse fokkers. Verzending naar Nederland duurt minstens 24 uur en dat verkleint de kans op succesvolle bevruchting! Wil je toch graag vers sperma van een Duitse hengst dan is de beste optie: het zelf ophalen in Adelheidsdorf of Marbach op het moment van levering.
Een belangrijk voordeel van vers sperma ten opzichte van natuurlijke dekking is dat het risico op ziekteoverdracht nihil is. Daar tegenover staan: een lagere kans op bevruchting en extra kosten voor het scannen en insemineren. Het voordeel van vers sperma van Nederlandse hengsten ten opzichte van Duitse hengsten is dat het dichterbij is en dus: tijdwinst. Ook kunnen de in Nederland beschikbare hengsten op afspraak sperma leveren en dat maakt het makkelijker te plannen.
Inseminatie met diepvriessperma
Het voordeel van diepvriessperma is dat je op elk moment sperma beschikbaar kan hebben van elke willekeurige hengst, mits er rietjes op voorraad zijn. Diepvriessperma is bevroren heel lang houdbaar, echter, ontdooid is het maar kort houdbaar. Tevens is het minder vitaal dan vers sperma. De bevruchtingskans met diepvriessperma is daarom een stuk kleiner en de timing komt zeer nauw.
Diepvries sperma moet dieper ingebracht worden (intra uteriene inseminatie) dan vers sperma en dat moet gedaan worden door een (gespecialiseerde) dierenarts. Dit gebeurt altijd op een KI station of in een paardenkliniek. Voor een succesvolle inseminatie moet de merrie zeer nauwkeurig worden gescand op hengstigheid. Het sperma moet heel dicht bij de eisprong worden ingebracht. De merrie moet vlak voor de eisprong naar een dekstation of kliniek worden gebracht en daar om de paar uur inwendig worden gescand.
Vanwege de lagere slagingskans is diepvriessperma ook goedkoper dan vers sperma. Echter, de aanvullende dierenartskosten en overnachtingskosten, in combinatie met een lagere slagingskans, kunnen inseminatie met diepvriessperma juist duurder maken. Het voordeel van diepvries sperma is dat er meer keuze is; het sperma altijd beschikbaar is; en dat men ook gebruik kan maken van (top-) hengsten die ver weg staan.
Natuurlijke dekking
Om de kans op bevruchting zo groot mogelijk te laten zijn, is het gebruikelijk de merrie meerdere dagen na elkaar te laten dekken, tot het moment dat zij niet meer besprongen wil worden. De merrie moet dus enkele dagen bij de hengstenhouder worden gestald, of meerdere keren heen en weer worden gebracht naar de hengstenhouder. Bij natuurlijke dekking is er altijd een risico op ziekteoverdracht. De merrie kan bijvoorbeeld een baarmoederinfectie oplopen of een infectie overdragen aan de hengst. Daarom vragen sommige hengstenhouders om een gezondheidsverklaring. Soms gaat het er wild aan toe en kan de merrie en ook de hengst beschadigingen oplopen.
Een merrie is elke drie weken hengstig. Als je goed oplet hoe de hengstigheid cyclus verloopt, dan kun je haar als ze net hengstig is naar de hengst brengen. Voordeel is dat je dan geen dierenarts kosten hebt voor het scannen van de aankomende eisprong. Mocht de merrie niet bevrucht blijken, dan kun je meestal gratis een tweede dekking laten doen bij de volgende cyclus. Om na te gaan of de merrie drachtig is, moet zij op de 17e/18e dag na bevruchting worden gescand. Rond de 21e dag kan de merrie nogmaals gedekt worden.
Wij adviseren om van tevoren goed uit te zoeken wat de totale kosten van sperma, inseminatie, dierenartskosten en stalling zijn.
Je kan met ons in contact komen door het contact formulier in te vullen of via info@sfvn.nl.
Heb je specifieke vragen dan kan je via de button hieronder een lijst met e-mail adressen downloaden. Zo komt jouw vraag bij de juiste persoon terecht.
Copyright © 2024 SFVN i.s.m. Zwart Business Consultancy
